مجلس ترحیم چیست؟

مجلس ترحیم چیست؟

‌مجلس ترحیم، مجلسی است که خانواده و خویشان شخص متوفی به منظور طلب آمرزش و آرامش روح عزیز از دست رفتشان برگزار می کنند. پیشینه برگزاری مجلس ترحیم به عهد باستان بر می گردد و اسلام نیز بر شرکت در مراسم ختم و ترحیم، تاکید دارد.

بطور کلی مجلس ترحیم یا ختم، یکی از مراسم‌های مهم در فرهنگ ایرانی است که به منظور یادبود و آمرزش روح فرد درگذشته برگزار می‌شود. این مراسم نه تنها برای شادی روح درگذشته بلکه برای آرامش خاطر بازماندگان نیز اهمیت دارد.

ما مسلمانان، با برگزاری مجلس ختم این امکان را فراهم میکنیم تا دوستان و آشنایان برای اظهار هم‌دردی و عرض تسلیت به بازماندگان سوگوار، در مجلس حضور یابند و برای آمرزش متوفی طلب مغفرت نمایند.

معمولاً برگزاری مجلس ختم روز سوم، هفتم، چهلم، عید اول و سال اول رواج بیشتری دارد. اولین و مهمترین مجلس ترحیم در سومین روز پس از خاکسپاری، در خانه متوفی یا مسجد یا تالار برگزار می‌شود که برگزاری آن سابقه‌ای دیرینه دارد. مراسم ترحیم شامل تلاوت قرآن، مداحی و ذکر مصیبت است که به آرامش بخشیدن به بازماندگان کمک می‌کند.

دسترسی سریع به محتوا

پیشینه برگزاری مراسم ختم   آداب و رسوم مراسم ترحیم   نحوه پذیرایی مراسم ختم

ملزومات پذیرایی مراسم ختم   تزئینات و دکوراسیون مراسم ختم   آداب مجالس ترحیم

انواع مراسم ترحیم

مراسم ترحیم تنها یک مراسم نیست بلکه شامل چندین مجلس است که در زمان‌های مختلف برگزار می‌شود. این مراسم‌ها شامل خاکسپاری، پس از خاکسپاری، سوم، هفتم، چهلم، عید و سالگرد می‌باشد. بطور کلی مراسم هفتم و چهلم از مهم‌ترین این مراسم‌ها هستند که در آن‌ها خانواده و آشنایان برای صرف شام یا نهار و یادبود درگذشته برسر مزار گرد هم می‌آیند .

پیشینه برگزاری مراسم ختم در ایران

مراسم‌های مرتبط با مرگ و یادبود درگذشتگان در ایران، به دوران باستان باز می‌گردد. در دوران هخامنشیان و ساسانیان، مراسم‌های خاصی برای یادبود درگذشتگان برگزار می‌شد که شامل قربانی کردن حیوانات و برگزاری جشن‌های مذهبی بود. این مراسم‌ها به منظور احترام به روح درگذشتگان و طلب آمرزش برای آن‌ها انجام می‌شد.

با ورود اسلام به ایران، مراسم ختم به شکل جدیدی برگزار شد. در این دوران، مراسم ختم با تلاوت قرآن، دعا و ذکر مصیبت همراه شد. این مراسم‌ها به منظور آمرزش روح فرد درگذشته و تسکین غم و اندوه بازماندگان برگزار می‌شد. در این دوران، مراسم ختم به یکی از مهم‌ترین مراسم‌های مذهبی تبدیل شد و همچنان به عنوان یکی از ارکان اصلی فرهنگ ایرانی باقی مانده است.

اجزای اصلی مراسم ختم امروزه شامل تلاوت قرآن، مداحی و ذکر مصیبت و پذیرایی می باشد.

آداب و رسوم برگزاری مراسم ترحیم

مکان برگزاری: مجلس ترحیم عموماً در منزل مرحوم، مسجد یا تالار برگزار می‌شود، انتخاب مکان مناسب با توجه به امکانات و دسترسی آسان برای مهمانان از اهمیت بالایی برخوردار است .

پذیرایی: در این مراسم با توجه به فصل و شرایط آب و هوایی، از چای یا شربت به همراه خرما و حلوا و پک پذیرایی  استفاده می‌شود، همچنین تهیه وسایل مورد نیاز مانند لیوان یکبار مصرف، آب معدنی و دستمال کاغذی بر عهده صاحبان عزا است .

قرائت قرآن و فاتحه: در طول مراسم، آیاتی از قرآن که مربوط به مرگ و روز قیامت است، تلاوت می‌شود، همچنین سوره حمد (فاتحه)، سوره توحید، سوره قدر، سوره‌های فلق و ناس، سوره یس و آیة الکرسی از جمله آیاتی هستند که قرائت آن‌ها توصیه می‌شود. قرائت فاتحه و دعا برای اموات سبب آرامش روح آن‌ها و تسکین غم و اندوه بازماندگان می‌شود.

مداحی و موسیقی عرفانی: مداحی و ذکر مصیبت برای آرامش بخشیدن به بازماندگان انجام می‌شود .امروزه برخی از خانواده‌ها در کنار مداحی ، از گروه‌های نی و دف نوازی در مراسم ختم استفاده می‌کنند، این نکته را توجه داشته باشید که برگزاری موسیقی عرفانی در مساجد ممنوع می باشد.

نحوه پذیرایی مراسم ختم

پذیرایی در مراسم ختم یکی از مهم‌ترین بخش‌های این مراسم است که نشان‌دهنده احترام به مهمانان و یادبود فرد درگذشته می‌باشد. بطور کلی مراسم ختم نوعی صله رحم محسوب می شود که در اسلام بر آن تاکید اکید شده است لذا با پذیرایی در این مراسم، ثواب آن به روح متوفی هدیه می گردد.

در گذشته پذیرایی در مراسم ترحیم فقط با چای و خرما انجام می شد اما امروزه علاوه بر آن استفاده از حلوا، شیرینی های ترحیم، میوه و آبمیوه نیز به آن اضافه شده است. علاوه بر این مواردی همچون گل آرایی و چیدن میز ترحیم نیز مرسوم شده است.

مکان برگزاری مراسم ختم

مراسم ختم می‌تواند در مکان‌های مختلفی از جمله منزل، مسجد، تالار یا رستوران برگزار شود. انتخاب مکان مناسب بستگی به تعداد مهمانان و محل زندگی اقوام و آشنایان دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.

علاوه بر موارد ذکر شده توجه به مواردی همچون امکانات رفاهی شامل میز و صندلی، سیستم تهویه، سیستم صوت مناسب و وجود آسانسور و جای پارک نیز باید در نظر گرفته شود.

بهتر است مکان برگزاری مراسم ختم را بر سرمزار توسط مداح یا از طریق پیامک و شبکه های اجتماعی به دوستان و آشنایان اعلام نمایید. به این نکته نیز توجه داشته باشید در صورت تمایل به پذیرایی شام و ناهار، رستوران یا تالار را در نزدیک مکان برگزاری مراسم ختم انتخاب کنید.

ملزومات پذیرایی مراسم ختم : اقلام پذیرایی مورد نیاز

ما موضوع ملزومات مراسم ختم را در مقاله "ملزومات مراسم ختم" بصورت کامل توضیح داده ایم، در اینجا به توضیح خلاصه این موارد می پردازیم.

خوراکی‌های مراسم ختم

پذیرایی در مراسم ختم معمولاً شامل حلوا، خرما، چای، آبمیوه، آب معدنی به عنوان پای ثابت مراسمات می باشد. همچنین می‌توان از شیرینی‌های مختلف ترحیم شامل بلک فارست، برشتوک، فرنتینا، باقلوا و زولبیا و میوه‌های تازه نیز استفاده کرد .

نوشیدنی‌های مراسم ختم

نوشیدنی‌ها باید متناسب با فصل انتخاب شوند در فصول گرم می توان از شربت و آبمیوه و در فصول سرد از نسکافه و شیر کاکائو استفاده نمود. به جای شربت‌های حاوی شکر و رنگ‌های افزودنی، می توان از آبمیوه‌های طبیعی استفاده شود تا سلامت مهمانان حفظ شود.

پک‌های پذیرایی ترحیم

استفاده از پک‌های پذیرایی ترحیم می‌تواند به بهبود کیفیت پذیرایی و بهداشت کمک کند. این پک‌ها معمولاً شامل میوه تازه، آبمیوه، شیر کاکائو، خرما و حلوا بسته بندی و کیک هستند و می‌توانند به صورت شکیل و مقرون به صرفه تهیه شوند. در اکثر پک ها از موز به علت وجود آن در تمام فصول استفاده می شود. در پک پذیرایی می توان از آبمیوه های طبیعی و شرکتی و شربت های سنتی استفاده نمود.

نکته مهم دیگر در پک پذیرایی ترحیم، نوع بسته بندی پک است که می تواند ساده سلفونی، مقوایی، طلقی یا لاکچری باشد، نوع بسته بندی در قیمت تمام شده پک تاثیرگذار است.

تزئینات و دکوراسیون مراسم ختم

در سالهای اخیر، مراسم ختم نیز مانند دیگر مراسمات، دستخوش تغییرات شده است و موارد متنوعی از جمله میز ترحیم و گل آرایی به آن افزوده شده است.

تزئین میز ترحیم

برای تزئین میز ترحیم می‌توان از شمع‌های مشکی و وارمر، جا شمعی، گل‌های طبیعی مانند داوودی، آنتریوم و لیلیوم، گلاب پاش، روبان مشکی به همراه پارچه مخمل یا لمه استفاده کرد. همچنین قرار دادن عکس متوفی و قرآن در کنار دیس های حلوا و خرمای تزئینی بر روی میز از دیگر موارد مهم است.

گل‌آرایی مراسم ختم

سفارش تاج گل، سبدگل و گل‌آرایی سنگ قبر متوفی از دیگر مواردی است که می‌تواند به زیبایی و احترام بیشتر مراسم کمک کند. تاج گل می تواند بصورت یک طبقه، دو طبقه و سه طبقه با تزئین گل های طبیعی باشد که می توان آنرا خریداری یا کرایه نمود.

آداب مجالس ترحیم

ما در مقاله " آداب رفتن به مراسم ختم" به توضیح کامل این موضوع پرداخته ایم و در این بخش به توضیح مختصر آن خواهیم پرداخت.

پوشیدن لباس مناسب: برای شرکت در مراسم ختم، پوشیدن لباس‌های تیره و ساده توصیه می‌شود. رنگ‌های سیاه، خاکستری یا دیگر رنگ‌های تیره معمولاً مناسب هستند. از پوشیدن لباس های با رنگ های شاد در مراسم ختم پرهیز کنید.

وقت‌شناسی: سعی کنید به موقع در مراسم حاضر شوید. رسیدن به موقع نشان‌دهنده احترام به خانواده متوفی است. معمولا مراسم ختم در ساعاتی مشخص برگزار می گردد و دیر رسیدن به مراسم ممکن است با اتمام آن مواجه شود.

رفتار محترمانه: در طول مراسم، رفتار آرام و محترمانه‌ای داشته باشید. از صحبت کردن با صدای بلند، خندیدن ، صحبت با تلفن همراه یا انجام کارهایی که ممکن است مزاحمت ایجاد کند، خودداری کنید.

همدردی با خانواده متوفی: به خانواده متوفی تسلیت بگویید و همدردی خود را ابراز کنید. جملات ساده‌ای مانند "تسلیت می‌گویم" یا "در غم شما شریک هستم" می‌تواند مناسب باشد.

اهدا تاج گل و سبد گل: در بسیاری از فرهنگ‌ها، آوردن دسته گل یا تاج گل ترحیم به عنوان نشانه‌ای از احترام و همدردی مرسوم است. در هنگام خرید دسته، سبد تا تاج گل به فروشنده ذکر کنید از گل های متناسب با مراسم ختم استفاده نماید.

پیروی از رسوم محلی: هر منطقه و فرهنگی ممکن است آداب و رسوم خاص خود را برای مراسم ختم داشته باشد. بهتر است از این رسوم آگاه باشید و آن‌ها را رعایت کنید، برای مثال در مشهد بعد از ورود، برای شادی متوفی حمد و سوره خوانده، سپس از جا بلند می شوند و رو به صاحبان عزا ابراز همدری می کنند.

مدت زمان حضور: اگر مراسم ترحیم طولانی است، لازم نیست تمام مدت آن را بمانید. حضور کوتاه و ابراز همدردی کافی است.

رعایت این نکات می‌تواند به شما کمک کند تا به درستی در مراسم ختم شرکت کنید و احترام لازم را به خانواده متوفی نشان دهید.

خدمات و تشریفات مراسم ختم

برای برگزاری مراسم ختم می توان به صورت شخصی و استفاده از تشریفات اقدام نمود. تشریفات مراسم ترحیم می تواند تمامی خدمات صفر تا صد مراسم را بر عهده بگیرد و دغدغه و نگرانی شما را از بابت برگزاری و اجرا رفع نماید. در هزینه تشریفات مواردی همچون نوع اقلام پذیرایی، کیفیت پک پذیرایی و تعداد پرسنل پذیرایی بسیار مهم و تاثیرگذار است.

اگر در مشهد زندگی می کنید، می توانید از تشریفات ترحیم بهشت با سابقه طولانی، نمونه کارها و خدمات متنوع و قیمت منصفانه بهره ببرید.